چربی در جیره گاو به خصوص گاوهای شیری بسیار اهمیت دارد و منبعی بسیار مهم برای تامین انرژی است. میزان انرژی چربی بسیار بیشتر از منابع انرژی دیگر نظیر غلات و علوفه‌ها می‌باشد به دلیل همین ویژگی استفاده از چربی در دام‌هایی که نیاز به انرژی بالا دارند اهمیت بالاتری خواهد داشت به عنوان مثال در زمان استرس گرمایی  یا بعد از زایش و در زمان تولید بالا که نیاز به انرژی بالاست  و از سوی دیگر میزان مصرف خوراک محدود است.

منابع چربی جیره در خوراک گاو به چه صورت باید باشد؟

به طور معمول چربی تامین‌شده از جیره پایه میزان 2 درصد ماده خشک بوده و میزان چربی تامین‌شده از دانه سویا، تخم پنبه و پودرگوشت نیز به میزان 2 درصد و باقی که به میزان 2 تا 3 درصد جیره است از پودرچربی‌ها تامین می‌شود.

RUFAL چیست و چگونه در جیره گاو محاسبه می‌شود؟

RUFAL مخفف Rumen Unsaturated Fatty Acid Load می‌باشد که به بیان دیگر کل اسیدهای چرب غیراشباع ورودی به شکمبه را از طریق خوراک در هر روز نشان می‌دهد. RUFAL شامل اسیدهای چرب غیراشباع خوراک پایه بوده و به ندرت شامل پودر چربی می‌شود و نشانگری برای اختلال در تخمیر شکمبه‌ای با افزایش درصد چربی جیره پایه است.

برای محاسبه RUFAL از مجموع اسیدهای چرب اولئیک، لینولئیک و لینولنیک استفاده می‌شود و به صورت گرم در روز یا درصد از ماده خشک خوراک بیان می‌شود.

اثرات منفی RUFAL بالا در جیره گاو چیست؟

مطالعات در گذشته نشان داده است که افزایش RUFAL می‌تواند اثرات ناگهانی مخربی بر روی فرآیند تخمیر در شکمبه گذاشته و عملکرد دام را کاهش دهد. کاهش قابلیت هضم کربوهیدرات در شکمبه و کاهش مصرف خوراک منجر به کاهش تولید شیر می‌شود و همچنین کاهش درصد چربی شیر از نتایج افزایش میزان RUFAL در جیره خواهد بود. معمولا چربی جیره پایه نادیده گرفته می‌شود و تمرکز بیشتر بر روی مکمل‌های چربی واسیدچرب آن است که نتیجه این دیدگاه منجر به پاسخ‌ متفاوت گاوها به افزودن مکمل چربی به جیره خواهد بود.

RUFAL چطور می‌تواند به حل مشکلات تولید کمک کند؟

افزایش غلظت چربی در شکمبه باعث تغییراتی در ویژگی‌های تخمیر شکمبه و توزیع جمعیت میکروبی می‌شود چون برخی از باکتری‌ها حساس‌تر بوده و موجب کاهش جمعیت آنها و تغییر جمعیت میکروبی شکمبه می‌شود. به عنوان راه حل ساده و در دسترس برای RUFAL در خوراک یک خط قرمز تعیین شده است به این معنی که اگر RUFAL زیر 3.5 درصد ماده خشک باشد معمولا چربی جیره که وارد شکمبه می‌شود زیاد نبوده و اثرات منفی تولیدی در آینده نخواهد داشت.

باید توجه داشت در صورت بالا بودن میزان RUFAL احتمال اینکه کاهش تولید شیر و درصد چربی شیر رخ ندهد نیز وجود دارد و این خط قرمز صرفا با بررسی جیره‌ها و منابع به عنوان ابزاری دردسترس به دست آمده است.

ضرورت استفاده از پودرچربی در جیره چیست؟

چربی جیره را می‌توان با دانه‌های روغنی و جیره پایه تامین کرد اما مشکلی که وجود دارد این است که چربی در این منابع محافظت نشده است و تاثرات منفی بر روی شکمبه و عملکرد دام خواهد گذاشت. اسیدهای چرب غیراشباع در شکمبه (Rumen Unsaturated Fatty Acid Load) در جیره گاو نباید بیش از 3.5 درصد جیره باشد، مطالعات گذشته نشان داده است که RUFAL بالا در خوراک موجب اختلال در تخمیر می‌شود و نتیجه آن کاهش مصرف خوراک، قابلیت هضم شکمبه‌ای کربوهیدرات و درصد چربی شیر خواهد بود.

حدود 70 درصد چربی جیره پایه را اسیدهای چرب غیر اشباع در شکمبه‌ای (RUFAL) تشکیل می‌دهد به همین جهت نمی‌توان سهم چربی جیره پایه را افزایش داد و نیاز است که از منابع چربی محافظت‌شده که شامل پودرچربی‌ها (پودرچربی اشباع شده و پودرچربی کلسیمی ) استفاده شود.

برای مصرف پودرچربی چه کاری باید انجام داد؟

اولین قدم برای استفاده از پودرچربی در جیره گاوهای شیرده این است که میزان چربی جیره پایه (جیره بدون مکمل چربی) را محاسبه کنیم و سپس به میزانی که می‌توان چربی در جیره افزوده شود که اثرات مضری نداشته باشد پودر‌چربی افزوده می‌شود. حداکثر چربی جیره نباید برای گاوهای شیرده از 6 تا 7 درصد بیشتر باشد.

 

 

تحقیق و توسعه
پیشگام سپند البرز